Իմ Հրաչօյին

Նա ծնվեց մի օր, երբ աշխարհը կատակում էր, նա ծնվեց այնտեղ, ուր Աստված արդեն այցի էր եկել, և իրեն պարգևել ոչ միայն ավագ, այլև հանճարեղ եղբայր ունենալու երջանկություն և կյանք կոչվող բավիղում վստահ քայլելու զորություն...
Աստված, որ արդեն հասել էր այնտեղ, որ իր շնչով, խոսքով, մտքով և հոգով շնորհ անի նրա ավագ եղբորը, նրա ծնունդով հասկացավ, որ ինքն այնտեղից չէր շտապել հեռանալ, և անգամ եթե հեռացել էր, ապա իր շունչն անգամ եթե իր հետ տարել էր Աստված, ապա արտաշնչումը ակամա մնացել էր այնտեղ...

Եվ այդ արտաշնչումից էլ լույս աշխարհ եկավ չարաճճի, կատակասեր մի մանչուկ:
Այդ մանչուկին Աստված ոչինչ չէր տվել…
Ոչինչ...
Բացի մի գրչից...

Եվ եթե ավագ եղբորը պարգևել էր մի գրիչ, մի աստվածային, հոգևոր կերպարանքով գրիչ, որն ասես անգամ եթե ավետարանչի գրիչն էլ չէր, ապա առնվազն սաղմոսերգուի, ապա նրան պարգևեց մի գրիչ, որն իրենց գերանաշեն տան բակի շուրթին հառած անտառի շուրթի երկինք հառնող ծառից էր տաշել, ասես իրենց տան նման գերանաշեն մի գրիչ, որ տաշելիս Աստված մի քիչ ավելի էր ջանացել, ու գրչին ոչ բնորոշ սրություն տվել, իսկ իր մարմնին շնորհել էր իրական գրչին բնորոշ կերպարանք, գրչակերպ մարմին, հոգու սպեղանի միտք և գաղափարահեն հոգի: Երիտասարդ տարիներին, վարժ գրին անսովոր, նա հաճախ էր պատառոտում թղթերը, երբեմն անզգուշությամբ, երբեմն գրչի ծայրը սրի վերածելով, երբեմն գիտակցված, հասկանալով, որ իր գիրը դեռ բավարար Աստծո շունչ և աստվածահաճո չէ:
Աստված նրան ընդամենը գերանաշեն գրիչ էր պարգևել, սակայն Աստծո մտքով էլ չէր անցնի, որ այդ գրչի թանաքն է կարևորը, և ոչ բուն գրիչը, և որ գրիչն ընդամենը միջնորդն է գրչի և թղթի: Իսկ թանաքն իր սովորական չէր, անգամ անսովոր էլ չէր, այլ կախարդական...
Իսկ կախարդանքն իրականում թանաքից էլ չէր, այլ այդ խենթ ու խելառ, լեռնային գետակի նման ամեն գարնանը վարարող, հեղեղող, ամռանը նվաղող, ձմռանը երբեմն մրսող, իր երկրի ամեն եղանակին արձագանքող այդ խենթ մանչուկի հոգին, որ գրչի թանաքն իր արյունով էր փոխարինել, արյունով, բայց ոչ երբևէ թարախով, և եթե իր գրիչը երբևէ էլ խառնվում էր թարախի հետ, ապա միայն ու միայն իր սրասուր ծայրով հասարակության թարախաբշտիկները ծակելու և հասարակությունը թարախակալ տրփանքից ազատագրելու համար: Նրա գրչից կաթող թանաքն իր հոգու կախարդանքով երբեմն վերածվում էր սպեղանու, երբեմն խարան դառնում երկիրը ապականողների և ազգադավների համար, հաճախ թանաքի կաթիլը գրչի ծայրից կաթելուց թղթին էր տրվում արդեն դափնու վերածված, փառազարդելով իր երկրի նվիրյալներին, իսկ անհրաժեշտության դեպքում վերածվում անվրեպ մի սրի, աշխարհի ամենաասպետական զենքի, որով ազգի, մարդկության թշնամիներին խոցել գիտեր ասպետավայել, անգամ եթե թշնամին ավելի քան նենգ էր ու ոչ ասպետավայել...
Նա ինքը կենդանի գրիչ էր, և ապրեց ու արարեց որպես կենդանի գրիչ:

Սակայն անհրաժեշտ վայրկյանին սրի վերածվող, որը ելնում էր ոչ միայն ազգի, հասարակության պաշտպանության համար, այլև ամեն մի անիրավված անհատի:
Իսկ երբ իր երկրում և ազգի, հանրության հոգիներում տիրում էր հոգևոր խավար, իր մոմի նման երկար ու ձիգ մարմինը կերոնի վերածած իր երկրի հոգևոր խավարն էր ցրում և այրում իր մարմինը՝ իր հոգու լույսով խավարող աշխարհը լուսավորելու համար:

Գագիկ ԳԻՆՈՍՅԱՆ

Հ.Գ. Նա այրեց իր մարմինն ու սպառված մոմի նման լուռ հանգավ, ոչ միայն չբողոքելով խավարից և խավարացիր իր հոգու լույսի պատվանդան-մարմինն իր սպառելու դաժանությունից, այլև իր վերջին շնչով անգամ իր մոմի լույսի վերջին ցոլանքն ուղարկեց դեպի արևը, իր հոգու լույսը խառնեց արևի լույսին, ոչ իր հոգու հավերժության, այլ ազգի հոգևոր խավարը լուսավորելու իր Աստվածաշնորհ առաքելությունը չդադարեցնելու համար, իր վերջին ցոլանքը խառնեց Աստծո լույսին,..
Լույս էիր և լույս դարձար...
Երանի՜ նրան, ով նկատեց Քո հոգու լույսն ու այսուհետ չի խարխափի։
Հանգչի խաղաղությամբ... մարմինդ, իսկ հոգիդ շարունակի իր ճախրանքը Աստծո լույսի հետ։
Մարմինդ հող էր և հող դարձավ։
Հոգիդ լույս էր և լույս մնաց։
Ճախրիր խաղաղությամբ։

Մեկնաբանություններ